View Colofon
Original text "Torcidos" written in ES by Matías Candeira,
Other translations
Published in edition #1 2017-2019

Verwrongen

Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Matías Candeira

Die avond riep hij me, en het zag er niet naar uit dat hij zou stoppen. ‘Mama. Mama!’ 
Dat bracht hij uit tegen mij en tegen zijn kamertje, terwijl hij zich  opkrulde in een wassen duisternis vol speelgoed (zijn enige bezit). Hij riep  me opnieuw, dit keer veel harder, en ik wendde mijn blik af en streek langs  de onderkant van mijn whiskyglas, tot de condens op het topje van mijn  vinger gleed. 
Het woord zat sinds zijn babytijd stevig in zijn brein genesteld. Roerloos staarde ik naar de onveranderlijke, iriserende vorm van de  druppel. Het was geen misdrijf om hem te leren wat kou was, om die weg  te drinken. Ik stelde me voor hoe zijn tong zich spande wanneer hij me met  een enorme speekselvloed duidelijk maakte wie ik hier thuis was, mama,  mama, mama, dat verstikte gejengel, dat gebed tot zijn enige echte God.  Sinds ik hem na zijn geboorte in mijn armen hield, had ik af en toe gewenst  dat ik door een ander paar ogen werd aangekeken. Dat ik gewoon een on bekende was, die op afstand blijft, maar zich toch een moment lang weer spiegeld ziet in de pupillen die haar aankijken. Hij noemde me nooit bij  mijn echte naam. Weer die jammerklacht, mama, kom, de strak omlijnde,  spitse druppel op mijn vingertop, mama, mammie, hij raakte het spoor al  bijster. Dat woord kwam nu op me af met een vochtige klank, keer op keer  verzwakt door de koorts, door een voetje dat bleef haken als ik hem uit de  auto tilde. 
‘Kom,’ zei hij weer. ‘Hij praat tegen me.’ 
Ik drukte mijn handen tegen mijn oren. Ik herkende de pijn.  Daarna keek ik naar de houten tafel waaraan we aten (soms met onze  handen, zoals in een van zijn lievelingsfilms, waarin twee eekhoorns als  Griekse redenaars met elkaar praten tussen de takken van een grote eik en  noten kraken met hun kaken, ze hebben enorme, platte tanden, later ver slaan ze een schurk). Er stonden drie stoelen niet aangeschoven. Het waren  zwarte, industriële stoelen die fel glommen in het licht van de lamp. Mijn  stoel, die van mijn zoon en de stoel daartegenover. Alleen Adrián speelde  in de woonkamer. Die derde stoel moest hij hebben verschoven. Ik greep  opnieuw naar mijn glas, dat steeds kouder werd. Misschien likte ik over de  bodem terwijl ik het probeerde te begrijpen. Er trilde een vermoeden  achter dat beeld van die derde stoel, die niet was aangeschoven en er zo  haarscherp en levensecht uitzag. Het had iets vreemds zoals hij daar stond,  alsof er zojuist iemand was gaan zitten om met mij te praten, om tegen me  te zeggen dat… Ik kon mijn gedachte niet afmaken. 
‘Mama, kom,’ zei hij weer. 
‘Ga toch slapen, Adrián. Ik wil alleen zijn. Ik ben al vaak genoeg bij je.’ ‘Ja maar…’ 
‘Ik heb gezegd dat je moet gaan slapen.’

Bij het horen van mijn stem had hij zijn dekbed met vliegtuigjes al  over zijn hoofd moeten trekken tot hij geen lucht meer kreeg. Maar dit keer  hield hij niet op. Dat was raar. Het was altijd een makkelijk kind geweest,  met spleetjes tussen zijn witte tanden. Ze lichtten op in het donker. Hij  hoefde niet eens over te geven als hij ziek was. 
‘Hij praat tegen me.’ 
Ik beefde weer toen ik een slok nam en drukte het glas tegen mijn  borst. De huid van mijn vingertoppen werd wit, bloedeloos. ‘Hou toch je mond, jongen. Klem je kaken maar stevig op elkaar.’ Ik boorde mijn stem de gang in, dwars door de lekke voetbal en al  zijn verminkte vechtpoppetjes die op een hoop lagen in een soort mas sagraf (een keer had ik hem in een dronken bui, voor ik de deur van zijn ka mertje dichtdeed, opgedragen om alle poppetjes te onthoofden en ze aan  mij te komen laten zien). Wie kon er nou tegen hem praten? De zure,  stroperige smaak van de whisky liet mijn hoofd rond het hart van dat zin netje tollen. Het vertakte zich en vouwde zich verder open. Ineens was het  alsof mijn zoon een besmettelijke ziekte had en ik straks bulten zou krijgen  en in een later stadium zijn imaginaire vriendjes zou zien. Bewegingloos  zouden ze naast me zitten. 
‘Hou nou toch eens…’ 
Ik boorde mijn stem in de deur van zijn kamertje en draaide hem  nog eens goed rond zodat hij zou stoppen met roepen. De fles was nog  bijna halfvol. Maar hij bleef jammeren dat ik moest komen. Hij hield maar  niet op. Misschien kon hij dat niet meer, was zijn lichaam inmiddels ziek  van dat werkwoord. Kom in zijn spieren, achter zijn ogen. Kom, hij praat  tegen me, verdrinkend in zijn bloed. Ik voelde me erg misselijk en stond op,  haalde diep adem en begroef me opnieuw in dat woord. Ik nam nog een  slok om het licht uit te doen. 
‘Mama.’ 
Nu ik misselijk was klonk het te zacht toen ik het hardop uitsprak.  Misvormd. Op straat reed niet één auto. Ik dacht dat ik een paar vogels zag,  ze bewogen niet, zaten vastgenageld aan de takken van de acacia aan de  overkant. De mist likte aan het raam als een tong. Gewoon een verlaten  straat waar het woord mama met zijn volle gewicht neerviel, en ik kon er  niet achteraan, ik kon het onmogelijk achtervolgen, erachteraan rennen. Ik  moest hier opgesloten zitten met hem. Ik liep langs de derde stoel en  streelde de rugleuning. Je mag een wens doen. In dit licht zag hij er glibbe rig, onwerkelijk zwart uit. Je mag een wens doen. Een scheur midden in  mijn huis. 
Steeds moeizamer liep ik verder, de hal in. Ineens ging ik op iets  hards staan en struikelde. Ik sloeg tegen de hoek van de muur. Het lukte me overeind te blijven. Het was vast een vechtpoppetje. Een wit gekraak  van brekend plastic kroop langs mijn been omhoog. 
‘Mama komt eraan,’ zei ik hardop en ik lachte voor me uit. ‘Ze is er  al bijna.’ 
Opnieuw bleef ik staan en keek naar onze foto’s aan de muur. Op  een paar ervan had ik mijn arm liefdevol om Adrián heen geslagen en leek  ik niet meer zo op mama, mama, mama. Het gevoel van daarstraks kwam  opnieuw opzetten in mijn keel, dit keer heviger. Het zocht zich een weg  naar binnen. Kom. Maar ik kon mijn blik niet van de foto’s losmaken. Het  leek wel alsof we op al die plekken, waar we aan plaatselijke bewoners  hadden gevraagd om een foto van ons te maken – het dorpje waar we onze  vakanties doorbrachten, de vochtige, trillende hitte, de ogen achter de  kanten gordijntjes – ook steeds ruimte over hadden gelaten, altijd aan onze  linkerkant, voor nog iemand anders. Naast de fotolijstjes ontdekte ik rode  en gele potloodlijnen. De punt had gaatjes gemaakt in de muur. Het waren  tekeningen van Adrián. De getande hoofden van wat vast een groep kinde ren was. Stond ik er ook tussen? Ze kunnen je niet aankijken, Clara. Onze  foto’s versmolten met de verwrongen potloodtekeningen van de kinderen.  Hij had ze elk in één kleur getekend, zonder gezicht, met armen in de vorm  van stokken en benen als spiralen, haken, punten. Wilde hij dat ze onze  foto’s binnengingen? Ze waren er al bijna. Ik liep naar de keuken en deed  het raam open om te zien hoe de mist tot op de vensterbank zakte. 
Toen ik zijn kamer binnenging was hij overgegaan op een ander  soort gejammer. Zodra hij me in de deuropening zag, trok hij het dekbed  een stukje omlaag. Alleen zijn ogen en zijn neus staken er bovenuit. Hij  fluisterde iets met een stem als kleine naaldjes, maar ik begreep niet waar hij  het over had. 
‘Wat heb je met de muur gedaan?’ vroeg ik. 
Ik balde mijn vuist. Ik beefde en het kon me niet schelen dat hij me  zo zag. 
‘Dat zijn mijn vriendjes.’ 
‘Dat zijn je vriendjes niet. Je moet beter je best doen op de gezichten.’ Misschien werd het tijd om hem als een volwassene te behandelen  en het mezelf gemakkelijk te maken. Ik weet dat een moeder nooit het glas  mag heffen in het bijzijn van haar kind. Ik deed het toch. 
Er hing een handdoek aan de muur tegenover het bed. Ik had zijn  kamertje zo ingericht dat ik geen last had van zijn speelgoed, en vooral niet  van de berenkop die ik daar had opgehangen toen hij vier was. Een tijd ge leden had ik hem geleerd om er iets overheen te hangen als hij uitgespeeld  was. Vaak vroeg hij me of ik hem daar weg wilde halen als hij nachtmerries  had. In een ervan, vertelde hij, had de tandarts al zijn tanden eruit getrok ken en er waskrijtjes voor in de plaats gezet. Daarna vroeg hij meestal of ik hem weer terug wilde hangen, en dan was de beer de ware koning van het  kamertje. Wanneer ik de handdoek er weer voor hing, was het alsof ik het  laatste beetje schoonheid wegvaagde. 
Dit keer haalde ik de handdoek van de haakjes en lachte terwijl ik  hard in mijn glas kneep. Ik nam een slok. Ik streelde de snuit. Het was zo’n  belachelijk dierengezicht met een veel te grote neus en mond. De fabrikant  had de tanden weggelaten, vast uit een absurde angst om kinderen een  trauma te bezorgen. De binnenkant van de bek was één grote massa stug  plastic, een soort bloederige klei. De beer lachte. We lachten allebei. Ik hing  de handdoek niet terug. 
‘Waarom ga je niet slapen?’ 
‘Maar hij praat steeds tegen me.’ 
‘Beren kunnen niet praten, Adrían. Deze heeft niet eens een tong.’ Maar ik keek niet naar het beest terwijl ik dat zei. De mist bedekte  bijna de hele straat, een darm die aan de andere kant van het raam begon en  onder de auto’s kroop. Aan de takken zaten gekrulde blaadjes die kronkel den in de wind en geluidloos op de grond vielen. Adrián beefde en ik  snakte naar een slok, naar de bank of een andere plek waar ik neer kon plof fen. Weg hier. 
‘Ga toch gewoon slapen,’ zei ik, en ik voelde dat de woorden van  diep kwamen. ‘Doe wat ik zeg.’ 
Toen ik dichterbij kwam zag ik dat hij bleek was en dat zijn ogen  schitterden alsof ze vanbinnen in brand stonden. Ik voelde aan zijn voor hoofd en nam hem in mijn armen. Hij was warm, maar hij had nog geen  koorts. Het leek alsof hij zijn lippen bewoog en zei kom. Hij kreunde op nieuw. 
‘Mama, je hebt het koud, net als hij.’ 
‘Ja, je hebt gelijk. Ik heb het erg koud.’ 
Toen ik naast hem ging zitten, merkte ik dat de kuil in het bed te  diep was en even dacht ik aan die derde stoel die niet was aangeschoven. Ik  zette het glas op de grond. Ik geloof dat ik het hoorde omvallen. Daarna  pakte ik zijn hoofd en drukte het tegen mijn borst. Nu zag hij mijn blote  voeten. De muil van de beer was alleen nog een vlek in mijn gezichtsveld,  en hij was zwart, het tandvlees, wijd open. Ik hing mijn hand uit het bed en  zocht naar mijn glas, maar mijn vingers waren zwaar en ik kon het niet  vinden. Ik doopte ze in de whisky. Ik voelde hoe ik zwom in mijn delirium,  in cirkels, alsof ik helderder kon zien, zijn hoofd hier onderdompelen, in  het rood en in het geel – ik had dorst en hij spartelde in mijn armen – hem  onderdompelen in mama, en in het diepst van mama een meer vol kinde ren die roerloos aan de oppervlakte drijven. Zelf kroop ik langzaam in de  contouren van een van die kinderen op de muur, en ik ging een foto binnen waarop alleen ik stond. Daar wilde ik blijven. Ik wilde me om draaien en weglopen, de stoel aanschuiven. 
‘Kom,’ zei ik. 
Ik drukte zijn hoofd nog steeds tegen me aan.

More by Heleen Oomen

Communie

‘Zou het hier zijn?’  ‘Dit is het adres op het briefje, komt het je niet bekend voor?’ ‘In mijn herinnering is dit een stuk braakland. We hadden meer  gehad aan de naam van het restaurant.’  ‘Ze heeft het je gegeven toen ze belde.’  ‘Het moet hier zijn. Er staan een hoop auto’s,’ antwoordde ik, ter wijl ik al richting aangaf om te parkeren.  ‘Bel je zus even, dan weten we het zeker.’  ‘Ik heb het niet opgeschreven omdat ik dacht dat we niet zouden  gaan. Ik ken dat kind niet eens.’  ‘Het is attent van ze dat ze ons hebben uitgenodigd. Misschien is  het wel een goed moment voor jou om… Je weet ...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Roberto Osa

Verboden de apen te voederen

Luz stond al meer dan een halfuur in de zon te wachten. Af en toe liep ze  over de stoep heen en weer om de stijfheid in haar benen te verdrijven en  minder last te hebben van haar zware buik. Haar ogen gleden razendsnel  over het drukke autoverkeer in de laan, vooral wanneer er ergens een op  trekkende motor klonk. Maar nee, niets.  Ze besloot beschutting tegen de hitte te zoeken onder het afdak van  het gebouw. Op dat moment kwam er een kleine rode auto achter een bus  vandaan gezigzagd. Luz zag hoe Jaime vol op de rem trapte en een paar keer  toeterde, alsof hij al een hele tijd op haar sto...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Roberto Osa

Hydro

‘Niets beter dan thuiskomen,’ zegt Saúl, en hij doet zijn ringen een voor  een af.  Ivanka loopt naar het midden van de hut en blijft daar staan. Ze  wacht nog even. Ze kijkt toe hoe hij in de weer is aan de rand van het bed,  haastig, zodat het rode licht zijn zwaarlijvigheid verzacht en zijn ademha ling versmelt met het geruis van de oceaan. Hij heeft de kamer zelfs zorg vuldig bezaaid met kleine eilandjes van zichzelf. Hij heeft snel zijn  schoenen uitgetrokken. Zijn colbert valt slap over de staande kapstok. Zijn  manchetknopen en zijn vlinderdas legt hij op het nachtkastje. Wat voorko men...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Matías Candeira

Monsterboom Boomjongen

We weten nog steeds niet hoe Oscar het zaadje heeft kunnen inslikken en  we zijn er nooit achtergekomen waar hij het vandaan had. Het is ons al he lemaal een raadsel hoe de boom binnen in hem kon gaan groeien, hoe het zaadje ongehinderd kon ontkiemen, zei de dokter, bij de ingang van zijn  maag, waar het zich alleen kon voeden met de spijsverteringssappen van  het kind. Want op zevenjarige leeftijd, dat zei de dokter ook, functioneert  de maag al uitstekend. Het lichaam van onze Oscar – het was toen nog  onze Oscar – liet de boom gedijen, met wortels die zijn darmen in groei den, een stam die ...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Mariana Torres

De levenden

Mama is eenzaam en langzaam gestorven.  De doodsoorzaak, zeggen de artsen, was vergiftiging. Vergiftiging,  mama.  Wat een idiote gedachte.  Ik ben niet met de dokters in discussie gegaan, ik heb alleen de pa pieren getekend en de begrafenis geregeld. Als mama iets goed kende, was  het wel haar huisapotheek. Ze doseerde altijd heel zorgvuldig. Ze vergiste  zich nooit. Aan het kind heb ik zolang de officiële versie verteld, dat ze zich zelf per ongeluk had vergiftigd. Op een dag zal ik wel tegen haar zeggen dat haar oma zelfmoord heeft gepleegd.  Het meisje is overal bij geweest, we hebben het ...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Mariana Torres

Parenthese

Ik vermoed dat we zelfs het betrouwbaarste wat we hebben – onze zintuigen, oftewel, de dingen die we zien, horen, met ons lichaam waarnemen – onder bepaalde omstandigheden niet kunnen vertrouwen, zoals bij de dood van een ouder, de geboorte van een kind of het moment vlak voordat we overreden worden. Nu we papa eenmaal begraven hebben en ik eindelijk alleen ben met mijn gedachten, stel ik vast dat de tijd gisteren in het mortuarium, net als dertig jaar geleden, stil heeft gestaan. Goed, een paar seconden. Maar het was al eerder gebeurd. En ik wist meteen dat ik hetzelfde verschijnsel als kind ...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Mariana Torres

Laat het opklaren

Voor ik naar haar cel loop – ik zal langzaam lopen zodat ze het wringende geluid van mijn laarzen hoort naderen, ik wil dat ze weet dat ik eraan kom – draai ik het peertje in de plafondlamp boven mijn bureau. Als ik voel dat het vastzit zet ik extra kracht. Onmiddellijk hoor ik in de fitting dat knerpende geluid als van sneeuw. Een minuscuul geloei dat ook iets zegt over mij, over hoe ik de zaken hier regel.     Ik sla de gang op de tweede verdieping in. De cellen zijn hier vlakbij. Naast het witte raam zit Im met zijn armen over elkaar op zijn stoel te dommelen. Als ik mijn wijsvinger onder z...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Matías Candeira
More in NL

24

Deze tekst bestaat uit hoofdstuk 17 en 18 van 24, uitgegeven door Partizanska knjiga in 2018. 22.12.2014 Diario de Vida  Het onwerkelijke karakter van Plaza de España wordt veroorzaakt doordat deze de grandeur weerspiegelt van een vroegere beschaving die in de moderne tijd zijn betekenis heeft verloren. Wat moet een koloniale grootmacht met zo’n groot plein, pompeus gerangschikt op verschillende Spaanse provincies en ingericht voor ceremonies uit het verleden? Koetsen reden rondjes om de fontein, een goedkope manier voor toeristen om zich even van adel te wanen. Gelukkig zijn er hier tenmin...
Translated from SR to NL by Pavle Trkulja
Written in SR by Marija Pavlović

De leerschool

Toen ik de eerste had gebouwd, dacht ik een meesterwerk te hebben geschapen. Zoals een schilder de laatste toetsen op het inaugurele canvas van zijn carrière aanbrengt, dat hij met dezelfde vurigheid zal verstoten waarmee hij het in eerste instantie heeft omarmd. Ik heb hem naar mijn evenbeeld en gelijkenis gemaakt en toen ik voor de eerste keer leven in zijn ogen zag, was het alsof ik in de spiegel keek. Alleen de asynchrone reflectie verraadde mijn vergissing. Ik had me niet ingehouden en hem aardig wat meegegeven: kracht, behendigheid, strijdlust, een buitengewoon strategisch inzicht. En to...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by Valério Romão

Residence

Appartement 11  HET KIND  Dat kind, kijk goed naar dat kind.  Iedere zomer is dat kind een jaar ouder.  Iedere zomer geeft de zon zijn kastanjebruine haar een lichtere  kleur, rossig met een blonde glans. Iedere zomer pompt het ’s morgens de  banden van zijn bmx op en rijdt rondjes door de Residence, langs de stenen  tuinmuur van waarachter het zijn leeftijdsgenootjes begluurt die voetbal len op het gravelveld. Ze schreeuwen allerlei vieze woorden. Vieze woorden  die het kind zelf nog nooit gezegd heeft.  De Residence bestaat uit twee identieke gebouwen van drie verdie pingen. Ze zijn elkaars...
Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Maurizio Amendola

Vogels vliegen niet over buitenwijken

Deze tekst is afkomstig uit de verhalenbundel Skorosmrtnica, uitgegeven door Geo poetika in 2021. Uit de cyclus ‘Vogels vliegen niet over buitenwijken’ Ieder cultureel centrum in iedere kleinere plaats is veranderd in een winkel waar op de stoep drie of vier mannen in Adibas-slippers aan hun pilsjes lurken. De een zegt politici zijn eikels, de ander gooit er een scheldwoord doorheen, de derde spuugt en de vierde, als die er al is, drukt zachtjes tegen het plaatstalen uiteinde van wat ooit een dakgoot was. Jovan Vokanović, de enige zoon uit een groot huishouden in Demirovac, bijna universita...
Translated from SR to NL by Pavle Trkulja
Written in SR by Ana Marija Grbic

De zuiveringsinstallatie

Ze stond voor een stel containers en wreef in haar koude handen. In de verte schoten twee aalscholvers voorbij boven de rivier. Na een tijdje begon ze om zich heen te kijken en het sms’je te controleren dat ze gisteren ontvangen had. ‘Hoi Petra, waterzuiveringsactie morgen om 8 uur. Verzamelen voor de brug bij de containers. A.’ Ze las het nog driemaal door tot het scherm doofde. De oude en de nieuwe zuiveringsinstallaties die onderling het afval verdeelden dat wordt aangevoerd uit de hele stad, stonden achter elkaar op het eiland als heersers van de rivier. Terwijl de oude met cilindervormig...
Translated from CZ to NL by Annette Manni
Written in CZ by Anna Háblová

Het portret

Het huis had een eiken deur en statige voorgevel, er hingen geen naamkaartjes. Het duurde even voor David naar beneden kwam en ik keek de straat rond. Deze was vredig en wit, niet te vergelijken met de buurt bij het kanaal waar Sam en ik woonden. Ik balanceerde tussen dromerigheid en wrevel, zoals vaker in confrontatie met dingen die ik me niet kon veroorloven. Hij opende de deur en lachte me toe. Zijn hemd hing open. Ik liep achter hem de trap op en werd opnieuw binnengelaten in zijn geur; noten en terpentijn. Het atelier was even rommelig als de vorige keer, maar er leek iets opgeklaard, a...
Written in NL by Hannah Roels